Trong "tr?n ??u a?p trót" vòng ??u b?ng  t?i B?ng B Cu?p Bo?ng ?a? thê? gi??i - WorldCup (U?n-cúp) Ca-ta diê?n ra nga?y 29/11 theo gi?? ?i?a ph??ng, ??i M? ?a? th?ng ??i I-ran v?i t? s? 1:0, giành 3 ?i?m l?t vào top 16, ??ng th? 2 t?i b?ng B. Tuy nhiên, th? thao v?n nên thu?n túy l?i lu?n b? chính tr? qu?y nhi?u. Tranh lua?n do ???i My? tr???c ?o? gay ra vê? vu? xuyên ta?c qu??c ky? I-ran va?n ?ang tiê?p tu?c lan r??ng, khiê?n My? tha?t thê? ma?t ?iê?m ngoa?i san thi ?a?u, cu?ng khiê?n v? s?? ng???i ham m?? tha?t vo?ng.

Ngay tr??c khi diê?n ra tra?n ?a?u sinh t? trong vòng ??u b?ng gi??a ???i tuy?n M? và I-ran l?n này, m?t s? ph??ng ti?n truy?n th?ng M?, trong ?ó có t? “Th??i ba?o Niu Yoo?c” cho biê?t, ng??i phát ng?n c?a Hi?p h?i Bóng ?á M? c?ng khai th?a nh?n, h? c? ti?nh xuyên ta?c qu?c k? I-ran, xóa màu ?? qu?c huy I-ran ? gi?a qu?c k?, ch? ?? l?i c? ba màu xanh tr?ng ??, ??ng thái này là ?? “?ng h? ho?t ??ng ?òi nh?n quy?n c?a phu? n? I-ran”.

Vi?c này khi?n các bên I-ran pha?n n??, H?ng th?ng t?n Tasnim c?a I-ran cho biê?t, hành vi này c?a Hi?p h?i Bóng ?á M? “kh?ng phù h?p v?i ?i?u l? c?a WorldCup", pha?i khai tr?? ??i M? ra kh?i gi?i thi ??u ngay l?p t?c và c?m thi ??u 10 tr?n. Các quan ch?c c?a Liên ?oàn bóng ?á I-ran cho bi?t h? ?? ?? ??n khi?u n?i lên FIFA v? v?n ?? này. Th?m chí ngay c? ??i M? c?ng c?m th?y ?u?i ly ??i v?i cách làm “chính tr? hóa th? thao” này c?a Hi?p h?i Bóng ?á M?, hu?n luy?n viên tr??ng ??i M? Gregg Berhalter ngày 28/11 bu?c ph?i xin l?i v? v? vi?c này.

Trên th?c t?, M? s?m có ti?n l? v? “chính tr? hóa th? thao” d?a trên thành ki?n y th?c hê?. Xa h?n m?t chút là Th? v?n h?i Ma?t-xc?-va n?m 1980, M? d?n ??u trong vi?c t? ch?i tham gia và kêu g?i các n??c khác cùng t?y chay.

G?n ?ay nh?t là Th? v?n h?i mùa ??ng B?c Kinh, Trung Qu?c t? ch?c vào ??u tháng 2 n?m 2022, trong ?ó Chính ph? My? ?? n??n ra l?i nói d?i th? k? v? cái g?i là “n?n di?t ch?ng” ? Tan C??ng và c?ng khai tuyên b? “t?y chay ngo?i giao” ??i v?i Th? v?n h?i mùa ??ng B?c Kinh, Trung Qu?c. Ca?ch la?m “chi?nh tri? ho?a thê? thao” na?y cu?a My? vi pha?m nghiêm tro?ng nguyên t??c trung la?p chi?nh tri? thê? thao ????c xa?c ?i?nh trong Hi?n ch??ng ?-lim-pi?ch, ?i ng???c la?i v??i kha?u hiê?u ?-lim-pi?ch “?oa?n kê?t h?n”, ???ng ? phía ???i la?p v?i ??ng ?a?o va?n ???ng viên va? ng???i ham m? thê? thao trên toa?n thê? gi??i, b? c??ng ???ng qu??c tê? ph?n ??i.

Worldcup l?n này c?ng khi?n th? thao v?n nên thu?n túy ?a? nhiê?u la?n b? qu?y nhi?u b??i “chính tr? hóa”. Tr???c khi khai ma?c Worldcup l?n này, ca?c ph??ng tiê?n truyê?n th?ng ph??ng Tay ?a? b??t ?a?u chi? tri?ch Ca-ta, n???c ch? nhà Worldcup, kêu go?i ng???i ham m?? toa?n thê? gi??i cu?ng ta?y chay Worldcup la?n na?y.

N?m 2015, C?c ?i?u tra Liên bang M? (FBI) ?? ti?n hành ?i?u tra FIFA v?i ly do Ca-ta “m? ám chính tr?” trong quá trình giành quy?n t? ch?c WorldCup, B? T? pháp M? th?m chí còn ??a ra cáo tr?ng. Ngoài ra, “vi ph?m nhan quy?n” ??i v?i ng??i lao ??ng n??c ngoài, “giam gi? tùy ti?n và ng??c ??i c?ng ??ng ng??i ??ng tính (LGBT)”, ??a v? th?p c?a ph? n? và ki?m soát ch?t ch? r??u ?ê?u tr? thành m?c tiêu chi? tri?ch c?a ph??ng Tay nh?m vào “nh?ng thi?u sót nhan quy?n” c?a Ca-ta. ?u?ng nh? ?a?i Truyê?n hi?nh AL Jazeera chi? ro?, “Trên th??c tê?, cu?c t?y chay cu?a ca?c n???c chau ?u và M? ???i v??i WorldCup  Ca-ta b?t ngu?n t? thành ki?n c?a ph??ng Tay ??i v?i A-ra?p và c??ng ???ng H?i giáo."

N?m ?ó, ?? tr? ??a M?, Liên X? c?ng ph?i h?p v?i các n??c ??ng ?u t?y chay Thê? va?n h??i n?m 1984 t?? ch??c ? Los Angeles. Bài h?c l?ch s? ch?ng minh, cách làm qu?y nhi?u th? thao d?a trên ??nh ki?n  y th?c h?, kh?ng ch? ph??ng ha?i ??n l?i ích c?a ca?c v?n ??ng viên, mà còn khiê?n th? gi?i ngày càng tr?? nên chia re?. Th? t??ng t??ng, nê?u qu?c gia khác v? ít h?n m?t vài sao trên c? M? ?? bày t? s? ?ng h? ???i v??i c??ng ???ng ng??i My? g?c chau Phi ho?c th?? dan chau My? lau nay b? phan bi?t ch?ng t?c thi? s? ra sao?